Amerika ile ilk diplomatik ilişkilerimizin başladığı tarih 17 Şubat 1926. Bu tarihten önce iki ülke arasındaki ikili ilişki önemsiz ve/veya ‘olsa da olur olmasa da’ çizgisindeydi. Şubat 1927’den sonra ise ilişki sürekli yükselen bir grafikle ve kesintisiz gelişti. Özel anlaşmalarla yürütülen ekonomik ilişkiler, Amerika’nın Lozan’da ekonomik çıkarları nedeniyle Türkiye’yi desteklemeleri filan derken Türkiye ile Amerika arasındaki bağ (zaman zaman inişli çıkışlı olsa da) her geçen gün biraz daha kuvvetlendi. 1949 yılında Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Fransa, İngiltere, İzlanda, Hollanda, Belçika, İtalya, Danimarka, Norveç ve Portekiz tarafından kurulan NATO’ya 1952 yılında Türkiye de dahil olunca iki ülke arasındaki dostluk(!) daha da pekişti.
Çocukluk, gençlik dönemlerinden hatırlıyorum, Türkiye’de ‘sağ’ çevreler özellikle komünizme karşı kurulmuş NATO nedeniyle Amerika’ya hep ılımandı. Dost, müttefik gözüyle bakanların sayısı bir hayli fazlaydı. Solcular da yine aynı saikle, yani antikomünist NATO nedeniyle Amerika’ya diş biliyordu. Sol çevrelerin sıklıkla Amerika karşıtı eylem yaptıklarını yaşı kemale ermiş herkes hatırlar…
Gelelim bunları niye hatırlattığıma.
Kadir Has Üniversitesi Türkiye Çalışmaları Merkezi her yıl ‘Türk Dış Politikası Kamuoyu Algıları Araştırması’ yapıyor. Araştırmadan ilginç sonuçlar çıkıyor. Araştırmanın bu yılki, yani 2017 yılı sonuçları da bir hayli ilginç.
Şöyle ki; Türkiye’nin nüfus yapısını temsil eden 26 ilde 18 yaş üstü bin kişi ile yüz yüze görüşülerek gerçekleştirilen araştırmaya göre, Türkiye kamuoyu taa 1800’lü yılların başından beri ilişkisi olan ve ‘dost’ olarak gördüğü Amerika’yı artık düşman kabul ediyor…
Evet yıllardır dost, müttefik, darda kaldığımızda yardımımıza koşan diye belletilen Amerika artık Türkiye’nin yarısından çoğunun gözünde düşmanlarımız arasında birinci sırada…
Araştırmaya katılanların yüzde 71.3’ü Azerbaycan’ı Türkiye’nin en yakın dostu diye nitelendirirken, yüzde 49’u Amerika’yı Türkiye’ye tehdit oluşturan ülkeler arasında birinci sırada görüyor. Yüzde 34’lük oranla İsrail ise ikinci sırada…
Araştırma sonuçlarını okurken aklıma hep “Katil Amerika defol” diye bağıran eylemciler geldi ve aslında onlara ne kadar haksızlık ettiğimizi düşündüm. Sağ görüşlü biri olarak evet itiraf ve kabul ediyorum ki, zaman onları haklı çıkardı. Yıllarca kaşıkla verdiğini kepçeyle geri alan, ülkemizi ‘dost’ paravanıyla sömüren, kanımızı emen Amerika aslında en büyük düşmanımızmış…
Tesellim ise Türk halkının önemli bir bölümünün geç de olsa bu gerçeği fark etmiş olması…
