Kurban bayramı vesilesi ile 9 günlük uzun bir tatil yapılacak. Ancak herkes şanslı değil. Bayramda çalışacak olanlarda var. Tatil yapacak olanlar iş ortamından uzaklaşıp, şehir dışına, ülke dışına, aile ziyaretlerine, tatil bölgelerine gidecekler. Tatile gidecekler çalışmış gibi ücretlerini alacaklar.
Peki Tatilde çalışanlar ücretini nasıl alacak?
Bayramlarda yapılan çalışmalar için 4857 sayılı İş Kanununda önemli düzenlemelere yer verilmiştir. Bayram günlerinde çalışanlara arife günü ve bayramdaki çalışmalarının ücreti zamlı olarak ödenecektir. Ayrıca işveren, “Bayram sonrasında izin kullanabilirsin” diyemiyor. Dese bile bayramda yapılan çalışma için işçiye yevmiye ücretini bir kat fazla ödemek zorunda. Yani, sonradan verilecek izin herhangi bir anlam ifade etmemektedir.
Bayramda çalışana ücreti zamlı ödenmekle birlikte daha sonra o çalışmanın karşılığı olarak ayrıca ücretli izin verebilir. Bu durum işverenin takdirindedir.
Ücret %100 zamlı ödenir
Bayramda çalışan işçilere verilecek ücret normal zamanda elde ettikleri ücretin iki katı tutarındadır.
Bir örnek: Aylık ücreti 2.500 TL.olan bir kişin günlük ücreti 83,33 TL. Eğer bu kişi bayramın tamamında çalışır ise çalıştığı her günün ücretinin iki katı tutarında yevmiye hesaplanacak. Bu durumda Bayram ayının rastladığı ay maaşı ( 2.500 aylık ücret +375 bayram çalışması için ödenecek zamlı ücret ) 2.875. TL olacak.
Bayramda fazla mesai yapılırsa
Ayrıca bayramda çalışan işçinin eğer bu çalıştığı süreler fazla mesai de oluyorsa, bu sefer bayram sebebiyle iki katı tutarında ücreti değil günlük ücreti en az yüzde 50 oranında arttırılarak günlük ücretinin iki buçuk katı tutarında ödenecektir.
Bayram tatili hafta sonu tatiline denk geliyorsa
Bu gibi durumlarda işverenler hafta tatili için ayrı, bayram tatili için ayrı olarak ücret ödemek zorunda değiller. Hafta sonu iki gün tatil yapılan işler için de sonuç değişmiyor, cumartesi için de ek bir ödeme yapılmıyor. Buna göre, bayram hafta sonuna denk geldiğinde her gün için çalışılmazsa sadece bir günlük çalışılırsa da yapılan çalışmanın fazla mesai olup olmamasına göre iki ya da iki buçuk günlük ücret ödenmesi gerekiyor.
Bayramda çalışmak istemeyen...
Kural olarak İşveren işçileri bayram tatilinde çalışmaya zorlayamaz. Ancak işçi ile işveren arasında yapılan iş sözleşmelerinde veya varsa toplu iş sözleşmelerinde Ulusal ve Dini bayramlar ile genel tatil günlerinde çalışma yapılacağı hükmü var ve işçi bunu önceden kabul ettiyse çalışmak zorunda.
İşçi çalışmaz ise ne olacak?
Sözleşmeye aykırılık nedeni ile iş sözleşmesi işveren tarafından iptal edilerek işçinin işine son verilir. İşçiye herhangi bir tazminat ödenmez.
Bayramda çalıştırılamayacaklar
İş Kanununa göre çalışan çocuk ve gençler bayramda her ne ad altında olursa olsun çalıştırılamazlar. Çocuk ve gençler bayramda çalışmasalar bile ücretleri patronlarınca tam olarak ödenecektir.
Çocuk işçi, 14 yaşını tamamlamış, ilköğretimi bitirmiş ancak 15 yaşını doldurmamış , genç işçi ise 15 yaşını tamamlamış, 18 yaşını bitirmemiş çalışanlardır.
Sonuç olarak bayramda çalışan herkese çift ücret ödenmek zorunda. İşçiye bayramda çalışma karşılığı fazla ücret yerine bayram sonrasındaki günlerde izin vermek mümkün değil. Verilse bile çalışma karşılığında çift ücret verildikten sonra verilebilir.
Bu vesile ile Kurban bayramınızı kutlarım.
Kalın sağlıcakla.