Geçtiğimiz ay, bilinen en eski anlık mesajlaşma uygulamalarından birisi olan ICQ sessiz sedasız kullanıcılarına veda etti. Bu vesile ile İnternet tarihinin neredeyse her döneminde var olan anlık mesajlaşma uygulamalarını sosyal ağlardan ayıran en belirgin özelliğine dikkatleri çekmek istiyorum.
Diğer sosyal ağ uygulamaları zamana, bölgeye, yaş grubuna ve diğer demografik detaylara göre kullanım farklılıkları gösterseler de, anlık mesajlaşma uygulamalarının her dönem ön planda kalabilmelerinin sebebi oldukça basit. Diğer sosyal ağların sosyal takipleşme prensibine göre kullanıcılara hizmetlerini sunarken, hızlı ve pratik iletişimi ön plana çıkaran bu uygulamalar, mektup ve telefondan sonra yazılı, sesli ve görüntülü anlık iletişimi sağlayan enstrümanlar olmaları sebebiyle her zaman mobil cihazların en temel bileşenleri arasında yer almayı başardılar.
Bu uygulamaların ilk başarılı örneklerinden sayılan ve 1996 yılında kurulan ICQ, İnternet’in ilk yıllarında yaygın olarak kullanılmasına rağmen, geçen süre zarfında MSN Messenger gibi uygulamalara yenik düşmüştü. Takip eden süreçte ABD’nin en büyük İnternet sağlayıcılarından AoL tarafından satın alınan uygulama, beklentileri karşılayamayınca Rusların en popüler sosyal mesajlaşma platformu VK’ya satılmıştı. Orada arzu edilen başarıyı kısa bir süreliğine de olsa sürdürebilen uygulama, geçtiğimiz günlerde tamamen kullanıma kapatıldı.
Teknoloji tarihi açısından baktığımızda benzer sıkıntıları teknolojik gelişmelerin yanı sıra toplumsal beklentilere uyum sağlayamayan tüm ürün ve hizmetlerin yaşadığını, başlangıçta pazara hakim olsalar bile er ya da geç yerlerini yeni nesil ürün ve hizmetlere bıraktıklarını görüyoruz. Bunun en güzel örnekleri arasında Netflix’e bırakan video kaset kiralama şirketi Blockbuster, akıllı cihazların yaygınlaşmasıyla cep telefonu piyasasında yerlerini Apple ve Samsung’a bırakan Nokia ve Motorola, arama motoru olarakdaha hızlı ve kaliteli sonuçlar sunan Google ile rekabet edemeyerek tahtı devrilen Yahoo yer alıyor.
Anlık mesajlaşma standardı haline gelen WhatsApp’ın çok sayıda alternatifi bulunmasının yanı sıra kişisel verilerin güvenliğine ilişkin zaman zaman kamuoyunda oluşan kaygılara rağmen halen en yaygın kullanılan sosyal mesajlaşma uygulamasıolmayı sürdürmesinin ardında ise farklı sebepler yatıyor. Bu sebepleri sonraki yazılarda değerlendirmek üzere güzel bir hafta diliyorum…