Tarım sektöründeki işçi probleminin her geçen arttığını tespit etmeye gerek yok. Artık bu sektörün neredeyse bütün paydaşları tarafından dillendiriliyor. Ancak sorunun çözümüne yaklaştığımızı söylememiz henüz çok zor.
Meyveciliğinden süs bitkisine, tarla ürünlerinden seracılığına kadar bütün üretim alanlarında işçi sıkıntısı yaşanıyor.
Daha geçtiğimiz hafta bir topraksız tarım serasını ziyaret etmiştim, çalışanlarının tamamı Suriyeli idi.
Yayla bölgelerine gidersek meyve bahçelerinde de benzeri sorunlar var.
Kumluca’da portakal bahçesini söküp, yeni büyük bir sera alanı kuran bir üreticinin bölgeden sürekli çalışacak insanlar aradığına şahit oldum.
Bu rekabetin içerisinde yevmiyeler de sürekli artıyor. Ve hatta hava sıcaklıkları arttıkça kışın gelen çalışanlar artık gelmek istemiyorlarmış. Bu da yevmiye üzerinde baskı oluşturuyor. Bu da maliyete yansıyor.
Örneğin bir üretici, 5 liradan çarliston biberi satsam, yapacağım hasat ve ilaçlama parasını karşılamıyor diyor.
Bazı üretim bölgelerinde fide tesislerinin kurulması istihdam sağlaması, kaliteli fide ihtiyacının sağlanması gibi avantajları taşıyor.
Fide tesislerinde çalışmak isteyenler standart bir işleri, sabit bir maaşları, sürekli yatırılan SGK primlerinden dolayı tercih ediliyor.
Üretim yetkililer artık köylerden çalışacak kimse bulamadıklarını söylüyor. Suriyeliler çalışıyor neden dışlıyorsun gibi bir görüş öne sürebilirsiniz. Mesele Suriyeli olması değil.
Ayrıca Dünya Bankası aracılığıyla Suriye’de tarım alanlarındaki planlamalar işlerlik kazandığında, Suriyelileri bulmada da zorlanacağız.
Türk insanı neden tarım sektöründen çekiliyor ve bunun ülke stratejisine etkisi düşünülmeli.
Köyler boşalıyor. Köylerin boşalması ülke güvenliğimiz için bir risk değil mi?
Günümüzde ve özellikle sağlık sektöründeki kontrolsüz fiyatlandırmalar nedeniyle insanlarımız sosyal güvence istiyorlar. Bunun için mutlaka bir SGK kaydının olması ve sürekli yatırılması gerekiyor.
Dolayısıyla tarım sektöründeki istihdama mutlaka SGK vasıtasıyla bir güvence sağlanmalıdır. SGK konusunda destekleme yapılmalıdır. Sektörün paydaşları ile konu detaylı şekilde tartışılmalı ve tarıma uygun bir model geliştirilmelidir.