Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı bir süredir, vatandaşa ‘ucuz et’ yedirmek için çareler arıyordu. Nitekim önceki gün Bakan Ahmet Eşref Fakıbaba açıkladı;
..Zincir marketlerde ucuz et satacağız…
Malum, bir zamanlar ‘kendi kendine yeten ülke’ olarak övündüğümüz ülkemizde artık birçok şeyi ithal eder hale geldik. Hayvancılığıyla meşhur bölgelerimizde hayvan, tahıl ambarı denilen yerlerde tahılımız kalmadı. Üretim daraldı daraldı derken bitme noktasına geldi. Şimdi ise eksiğimiz ne varsa dışarıdan alıyoruz. Taşıma suyla değirmeni döndürmeye çalışıyoruz tabiri caizse…
Et meselesi de bu minvalde gelişiyor.
Evet et pahalı.
Özellikle son yıllarda fiyatlar giderek arttı. Bugün kasaplarda kıymanın kilosu 40-45 lira civarında. Pirzola, bonfile, antrikotu filan hiç söylemeyeyim. Onlar zaten garip gurebanın evine girmiyor.
Marketlerde bunların yarısı fiyata et var ancak onlar da şaibeli. Kasaplara göre bugünkü maliyetler ışığında etin 45 liradan aşağı satılması mümkün değil. Satılıyorsa işin içinde bir hile var…
Peki bu pahalılığın sorumlusu kim?
Eti üretenler mi?
Kasaplar mı?
Et üreticileri ve kasaplar bir tekel oluşturup fiyatları yüksek mi tutuyor?
Hükümetin yeni uygulamasına bakınca ister istemez akla bunlar geliyor. Bakanlık zincir marketlerde (ki, bugün tüm küçük ve orta esnaf bunlardan dertli) reyon açıp ‘ucuz et’ satacağını ilan ediyorsa demek ki et üreticileri ve kasapları bu pahalılıktan sorumlu tutuyor. Oysa işin aslı hiç de böyle değil.
Ben Erzurumluyum. Hatırlıyorum, çocukluğumda, gençliğimde Erzurum’da o zamanki adıyla Et Balık Kurumu ile 6-7 tane özel kombina vardı ve hepsi de harıl harıl işlerdi. Çevremde hısım akrabadan kim varsa yüzde 80’i hayvancılıkla iştigal ederdi. Şimdilerde ise değişmiş adıyla Et ve Süt Kurumu Kombinası var, özel kombina var mı, varsa kaç tane kaldı bilmiyorum. Bildiğim bir şey de hayvancılıkla iştigal eden akraba sayısının birkaç kişiye düştüğü. Bir zamanların hayvancılık kenti Erzurum’da bile ithal et satılıyorsa varın gerisini siz düşünün…
Yani demem o ki, öyle süper marketlerde açılacak reyonlarda ucuz ithal et satmakla filan bu sorun çözülmez. Kaldı ki, geçmişte de bu denendi. Et Balık Kurumu kendi mağazalarında et satışı yaptı yıllarca ama tutmadı.
Tutturamadılar…
Vatandaşa ucuz et yedirmek isteniyorsa bunun tek yolu, üretim maliyetlerini düşürmek. Yemin, otun fiyatlarını düşürmek, üretime teşvik etmek, tarımı, hayvancılığı eski şaşaalı günlerine kavuşturmak…
Bu olmadığı müddetçe alınan bu pansuman tedbirler bir takım zümreleri zenginleştirmekten başka bir şeye yaramayacaktır…
