Yakın geçmişte rahat ve şık geri dönüştürülmüş ayakkabılar bulmak zordu. Ancak bugün, geri dönüştürülmüş malzemeden ayakkabı yapmak ve kullanımdan sonra onları ileri dönüşüme dönüştürmek en son trend. En iyi geri dönüştürülmüş ayakkabılar; yeşil yaşam ilkelerini, stil ve moda ile birleştiren alternatiflerdir. Çevre bilincine sahip birçok şirket ve tasarımcı, ayakkabılara odaklanıyor ve hem pratik hem de çekici olan ve çevreye çok daha az zarar veren ayakkabılar tasarlamanın yeni yollarını arıyor.
Geleneksel yöntemlerle yapılan ayakkabıların çok büyük bir çevresel maliyeti olabilir. Yetiştirme ve üretim için birçok kaynak harcayan pek çok hammaddeyi kullanmakla kalmaz, aynı zamanda yabancı kıyılardan ülkemize ithal edebilirken karbon ayak izleri de artar. Denizaşırı ayakkabı imalatını çevreleyen çeşitli sorunlar mevcuttur. Ayakkabıları yapan işçilerin sağlık ve çalışma koşullarının yanı sıra, adil ücretin olmamasıyla ilgili tartışmalar 90’lı yıllardan günümüze kadar devam etmektedir.
Ayakkabılarla ilgili bir diğer önemli sorun, onları geri dönüştürmenin zorluğudur. Reçine, kauçuk, plastik ve deri gibi farklı bileşenlerden ayakkabı üretilir ve bu bileşenlerin her birinin farklı geri dönüşüm ihtiyaçları vardır. Bu nedenle, ayakkabıların ayrı bileşenlerinin geri dönüştürülmesi pratik görünmemektedir. Geri dönüşüm tesisleri genellikle geri dönüşüm süreci için ayakkabıları kabul etmemekte ve ayakkabılar çöp depolama sahalarına gömülmektedir.
Geri dönüştürülmüş ayakkabılar
Bazı şirketler ve tasarımcılar, ayakkabı geri dönüşümü sorununu yenilikçi çözümlere tabi tutuyor. Bu ayakkabıların yapımında çok çeşitli malzemeler kullanılmaktadır. Genellikle eski ayakkabı tabanlarından elde edilen kauçuğa sahiptir. Kumaş da farklı kaynaklardan elde edilebilir. Örneğin eski kıyafetler, ev tekstili, paraşütler, havlular, hurda deri, araba koltukları ve geri dönüştürülmüş kauçuk vb. Günümüzde %99 geri dönüştürülmüş malzemeden yapılmış ayakkabılar üretilebilmektedir.
Geri dönüştürülmüş ayakkabılar, geri dönüşümle ilgili aynı sorunlarla karşılaşsa da, atık malzemelerden yapıldıkları için, çöp depolama sahaları üzerindeki baskıyı azaltmaya yardımcı oldukları anlamına gelir. Ek olarak, geri dönüştürülmüş malzemeden yapılmış olmak, üretim sürecinde minimum değerli kaynakların israf edildiği anlamına gelir.
İleri dönüşüm türleri
Ölümsüz bir yeşil aktivistseniz, kendi ileri dönüştürülmüş ayakkabılarınızı bile oluşturabilirsiniz. Örneğin, lastikleri kullanarak kendi sandaletlerinizi yapmayı öğrenebilirsiniz. Kauçuğu ileri dönüştürmenin harika bir yoludur ve tabanları gerçekten iyi bir tutuşa sahiptir.
Başka bir fikir ise eski ayakkabılara yeni bir soluk getirmek. Eski ayakkabıları atmak yerine, onları ileri dönüşüm için bir yardım kuruluşlarına verebilir ya da eski ayakkabıları süslemek için biraz süs ekleyebilirsiniz. Kanvas ayakkabıları nakış veya boncuklarla süsleyebilirsiniz, deri ayakkabılar ise toka ve fiyonklarla süslenebilir, hatta canlı renklere boyayabilirsiniz.
Ayakkabılarınız etkili bir temizlikten sonra bile çok daha iyi duruma gelecektir. Eski görünen ayakkabılar, iyi bir fırçalama ile yepyeni görünebilir. Bazı ayakkabılar makinede bile yıkanabilir. Deri ayakkabılar organik balmumu cila ile parlatılabilir. Balmumunun deriye girmesine izin vermek için bu cilayı gece boyunca bırakabilirsiniz.
İster yeni ayakkabılarımızı seçerken geri dönüşümlü ürünleri seçelim, ister eski ayakkabılarımıza ileri dönüşüm uygulayalım… Dünyamız ve çevremizin, yapacağımız en küçük desteğe bile ihtiyacı var.
Haftaya görüşmek üzere…
