Geçtiğimiz günlerde, 600 ton asbest taşıdığı iddia edilen Nae Sao Paulo gemisinin; Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından Aliağa'da sökümüne izin verildiği konusu gündeme gelmişti. Bu durum haber kaynakları ve sosyal medyada geniş yer bulmuştu. Peki asbest denilen ve herkesin tepki gösterdiği bu madde neydi?
Asbest nedir?
Asbest, ısıya, elektriğe ve korozyona dayanıklı esnek liflerden oluşan doğal olarak oluşan bir mineraldir. Bu nitelikler minerali faydalı kılmaktadır. Bununla birlikte, asbest maruziyeti canlılar için oldukça toksiktir. Geçmişte asbest, inşaatta etkili bir yalıtkan olarak yaygın olarak kullanılmış ve kumaş, kağıt, çimento, plastik ve diğer malzemeleri daha güçlü hale getirmek için içeriklerine eklenmiştir. Ancak asbest tozu solunduğunda veya yutulduğunda, lifler vücutta kalıcı olarak sıkışabilir. On yıllar boyunca, vücutta sıkışmış asbest lifleri iltihaplanmaya, yara izine ve nihayetinde daha ciddi hastalıklara neden olabilir. Mezotelyoma adı verilen nadir ve agresif bir kanser, neredeyse yalnızca asbest maruziyetinden kaynaklanır. Asbest ayrıca asbestoz adı verilen ilerleyici bir akciğer hastalığına neden olur. Asbesti tehlikeli yapan, mineralin kanserojen nitelikleridir.
Asbest nereden geliyor?
Asbest dünyanın her yerinden gelmesine rağmen, ana ihracatçılar Rusya, Kazakistan ve Çin'dir. Asbest, büyük tortul kayaçlarda veya talk ve vermikülit gibi diğer minerallerde kirletici olarak bulunabilir. Çoğu ticari asbest maden yatağı %5 ila %6 asbest içerirken, California'daki Coalinga madeni gibi bazı maden sahaları %50 veya daha fazla asbest içerebilmektedir.
Asbeste bağlı hastalıklar ve riskleri
Bilimsel çalışmalar, asbeste maruz kalmanın kanserler de dahil olmak üzere çeşitli hastalıklarla bağlantılı olduğunu göstermektedir. Mezotelyoma, neredeyse yalnızca asbest maruziyetinin neden olduğu bir kanser türüdür. Mineral ayrıca asbeste bağlı akciğer kanserine, yumurtalık kanserine ve gırtlak kanserine neden olur.
Asbeste maruz kalmanın hiçbir miktarı güvenli değildir, ancak asbest genellikle bir kişi yoğun bir konsantrasyona maruz kaldığında veya uzun bir süre boyunca düzenli olarak maruz kaldığında en kötü etkilere sahiptir. Asbest her maruziyet seviyesinde vücutta birikir ve neden olduğu hasarı tersine çevirmenin bilinen bir yolu yoktur. Asbeste bağlı hastalıkları olan hastaların çoğu 60 yaş ve üzerindeki erkeklerdir. Bunun nedeni, asbeste bağlı hastalıkların uzun bir gecikme periyoduna sahip olmasıdır ve asbeste maruz kalınan inşaat, maden vb. işlerin daha çok erkekler tarafından yapılmasıdır.
Hayatımızı daha da çekilmez hale getiren yeni kimyasalları tanımak için, haftaya görüşmek üzere…
