Hem okuyup hem çalışmanın zorluğunu omuzlarında taşıyan küçük öğrenciler, küçük işçiler... Sabahın erken saatlerinde işe gidiyorlar, akşamları yorgun argın kimisi evlerinde kimisi de hafta sonu olacak olan okul sıralarında bilgiye ulaşmaya çalışıyor. Ne tam olarak diğer öğrenciler gibi rahat, ne de tam olarak çalışanlar gibi güvenceleri var.
Mesem Mesleki Eğitim Merkezi öğrencilerinden sayıları 2024 yılı itibariyle 1 milyonun üzerinde olan bu çocuklar bizim çocuklarımız. Kimisi kuaförde, sanayide, markette, kimisi de yiyecek içecek bölümünde ama tabak çanak taşımakta. Bu sistemin görünmeyen, konuşulmayan bir yüzü var. Zorluk sömürü ve güvensizliğe bağlı, geçtiğimiz yıl kamuoyuna yansıyan, en az 159 MESEM öğrencisi iş kazası geçirdi. Üstelik bu sadece kayıtlı olanlar.
Bir yandan meslek öğrenmeye çalışıyorlar, diğer yanda iş yerlerinde ağır sorumluluklar üstleniyorlar. Kimisi çırak olarak başladığı iş yerinde uzun saatler çalışıyor, ama emeğinin karşılığını tam olarak alamıyor. Bazı iş yerleri öğrenci olduklarını unutup onları bir yetişkin gibi görüyor ve fazla iş yüklemesi yapıyor.
Fazla çalışıp yorgun oldukları için eğitimdeki başarı düşük oluyor. Sosyal hayatları yok denecek kadar az. Akranları gibi vakit geçirip dinlenemiyorlar, kendilerine zaman ayıramıyorlar ve sosyal hayattan kopuk yaşamak zorunda kalıyorlar.
Amacı Mesleki Eğitim Merkezi'nde usta çırak ilişkisi yoluyla öğrenciye meslek edindirmektir. Ülkemizin meslek sahibi insan ihtiyacını karşılayabilmek adına, nitelikli iş gücü ile öğrencilerin ilgi, istek, yetenek ve kişilik özelliklerinin ortaya çıkması, başarılı ve mutlu olacakları bir mesleği seçmeleri için meslekler hakkında bilgilendiren bir eğitim sistemi ve çalışma hayatı arasındaki ilişkinin güçlendirilmesi projesidir.
MESEM programında kayıtlı öğrenci sayısı 2023 sonu itibarıyla 1.400.000'i aşmış oldu. Haftada 1 gün okul. 5 gün stajın yapıldığı işletmelerde uygulamalı öğrenme modeline dayalı eğitim alıyorlar. 11. sınıfta çıraklık, 4 yıllık eğitim sonunda kalfalık, 2 yıllık yüksek okuldan sonra ustalık belgesi alınıyor. 4 yıllık eğitimleri boyunca asgari ücretin %30'undan az olmamak üzere belirli bir ücreti devlet tarafından ödeniyor. 2022'den itibaren faaliyette olan MESEM uygulaması ile çıraklık eğitimi örgün eğitimin bir parçası haline geldi.
Antalya'da yaklaşık 152.000 MESEM öğrencisi var. Kısa vadede bakıldığında öğrencileri düşük ücretle iş gücü ihtiyacını karşılıyor. Kalifiye eleman yetiştirmeyi sağlayan bir sistem.
Uzun vadede ise; eğitimden yeterince faydalanamayan bireyler nitelikli iş gücü olamaz ve bu da ekonomiyi olumsuz yönde etkileyebilir. Haftada 1 gün olan okul yetmez. En az haftada 2 veya 3 güne çıkarılmalı bu. Öğrenmeye vakit ayırılabilir, ders içerikleri zenginleştirilebilir, derslerde düzenleme yapılabilir, uzaktan eğitimin dışında yüz yüze eğitime teşvik sağlanabilir. Eğitimde rehberlik zorunlu olmalı ve her öğrencinin bir rehber öğretmeni çocuğun gelişimini izlemeli. Zorunlu sigorta ve sağlık güvencesi olmalı ve tüm MESEM öğrencileri işe başladığı gün sigortalanmalı. İyi şartlarda güvenlikleri sağlanmalı. Sertifikalı eğiticiler tarafından eğitilmeli çocuklar. Ailelere düzenli olarak çocukların durumu hakkında bilgi verilmeli. İş yerleri düzenli olarak denetlenmeli.
