Biz avukatlara son dönemde en çok soru sorulan konuların başında kira uyuşmazlıkları geliyor.
Tahliye Taleplerinde Patlama Yaşanıyor
Son günlerin en çok ihtilaf yaşanan mevzuu hiç şüphesiz gayrimenkul kiraları. Gün geçmiyor ki noterden tahliye ihtarı gönderilen bir kiracı müvekkilimiz kapımızı çalmasın. Tabi bir o kadar da kiracısını tahliye etmek için hizmet talep eden müvekkiller söz konusu.
Kira Sözleşmesi Hangi Hallerde Feshedilebilir?
Kiralık gayrimenkullerin tahliyesi belli başlı sebeplere bağlanmıştır. Yani sadece sözleşmenin süresinin bitmesi gayrimenkulün tahliye edilmesi için yeterli değildir. Kiralananın tahliye sebepleri şunlardır.
-Kiraya verenin konut/işyeri ihtiyacı olması
-Yeni malikin konut/işyeri ihtiyacı
-Gayrimenkulün imar veya inşası
-Kiracının veya eşinin konutunun olması
-İki haklı ödememe ihtarı
-Tahliye taahhüdü
Tahliye Taahhütleri…
Tahliye taahhüdü dışında kalan diğer tüm seçenekler uzun yargılama sürelerine tabi olup, kiralayanlar açısından en kolay tahliye yöntemi tahliye taahhüdüne dayanarak yapılan icra takipleridir. Bu nedenle uygulamada kiralayanlar genellikle kira sözleşmesi yapılırken, kiracıdan tahliye taahhüdü imzalamasını talep etmektedirler. Tahliye taahhüdü imzalandığı takdirde, kiralayan tahliye taahhüt edilen tarihten itibaren bir ay içinde icra dairesine başvurarak, taşınmazın tahliyesini talep edebilir. Kiracı itiraz etmezse, tahliyenin infazı süreci başlar. Kiracı süresinde tahliye taahhüdüne itiraz ettiği takdirde ise, icra takibi durur. Sonrasında kiralayan tarafından İcra Hukuk mahkemesinde, itirazın iptali davası açılarak, tahliye talep edilebilir. Bu yargılama süreci diğerlerine göre, daha kısıtlı bir araştırma prensibi ile yürütüldüğü için, görece daha hızlı bir süreçtir.
Kira Göçü
Buraya kadar bahsettiklerimiz işin hukuki boyutunun çok kısa bir özeti. İşin bir de oldukça derin bir sosyolojik boyutu var. Tüm dünya büyük bir ekonomik kriz içinde. ABD’de son kırk yılın en büyük enflasyon rakamı açıklandı. Bu olumsuzluklar ülkemizde de, en derin biçimde hissediliyor maalesef. Dolar kurundaki yükseliş ve dolardan daha etkili olan yüksek enflasyon, gayrimenkul fiyatlarında olağanüstü artışlara sebep oldu. Tabi bu kira ücretlerine de yansıdı. Kira artışları eskiden, TEFE-TÜFE oranlarına göre yapılırdı. Ancak şu anda reel enflasyon bu oranın çok çok üstünde olduğu için, mülk sahipleri yeniden kira ücretleri belirlemek istiyor. Bu da genellikle tahliye ihtarnamelerine sıklıkla rastlamamıza yol açıyor. Piyasada yüzde yüz ila yüzde üç yüz arası kira artış talepleri geliyor. Bu durumla birlikte ilk defa, ‘Kira Göçü’ kavramı literatürümüze girmiş oldu. Kira artışlarını karşılayamayan kiracılar büyük şehirlerden, kiraların daha ucuz olduğu kasabalara göç etmeye başladılar. Geçenlerde telefonla görüştüğüm, Antalya/Merkez’de oturan bir müvekkilim, kira artışı çok geldiği için, Elmalı’da daire kiralayarak, daimi olarak taşındığını belirtti. Bu ve benzeri durumların örneklerinin çokça yaşandığını, başka dostlardan da duydum. Temennimiz, insanımızı sıkıntıya sokan ekonomik sıkıntıların, bir an önce sona ermesi.
