Bilmem farkında mısınız ama bayramlar da “bayram gibi” olmuyor nedense…
Ya da “ben mi öyle algılıyorum” diye düşünmüyorum da değil.
Haaa…
Sakın benim de bazı gelenekçiler gibi “nerde o eski bayramlar” diye düşündüğümü sanmayın.
Eskiyi özlemem.
Ancak “eskimeyen” değerlerin, değer kaybına uğramasına üzülürüm sadece.
Elbette ki her şey değişir ve de değişmek zorundadır zaten.
Bayramlar da her şey gibi değişecektir.
Şimdi bazılarınız “yahu bayram, bayramdır neyi değişir ki?” diyebilir.
İlk bakışta haklı gibi görünürler bunu söyleyenler.
Ama kazın ayağı hiç de öyle değil.
Elbette ki bayramların “dinsel ritüelleri” değişmez.
Bayram namazları kılınacaksa, kılınır…
Kurban kesilecekse, kesilir…
Dini kurallara göre bu kurbanın eti nasıl dağıtılacaksa yine öyle dağıtılır.
Başta aile içinde olmak üzere yakınlarla bayramlaşmalar yine yapılır.
Peki değişen yanı ne?...
Değişen yanı “bayramın insani ritüelleri…”
Artık toplumun büyük çoğunluğu “bayramlık giysisi” kavramına uymuyor…
Yeni elbise, yeni ayakkabı giymeyi düşünmüyor…
Bunun nedeni ekonomik gelişme sonucunda insanların hemen her gün “bayramlık giysi” kadar yeni olan elbiseleri giymeleridir.
Bir diğer nedeni ise batı kültürünün etkisiyle “kot, tişört, spor ayakkabı” tarzında giyinmelerdir.
Türkiye hızla kentlileşiyor…
Kentli değerlere göre “yeni bayram ritüelleri” oluşturuyor.
Bayramda tatil yapıyor, bayramlaşmada görüntülü iletişim araçları kullanıyor, evde tatlı yapma yerine dışarıdan hazırını alıyor, büyüklerinin elini öpmüyor, küçükler her gün harçlık aldığı için ayrıca bayram harçlığı verilmiyor, kurbanlıklar eskiden olduğu gibi süslenip kınalanmıyor, evin bahçesinde değil toplu kesim yerlerinde boğazlanıyor, sokaklar artık kan gölü olmuyor…
Hatta çoğu insan kurban kesmek yerine bir yardım kuruluşuna kurban değerinde bağış yapıyor.
Zaten kurban, Allah’ın kana olan ihtiyacından değil, yoksulların et yiyebilmeleri için Allah tarafından vacip kılınmış.
Kentlileşme ve ekonomideki büyümenin sonunda yoksulluğun azalması, kurbana olan ihtiyacı da azaltacağından önümüzdeki yıllarda kurban yerine bağış yapma davranışı giderek daha da gelenekselleşecek gibi görünüyor.
Kısacası, kırsal toplumun bayram ritüelleri yerini kentli toplumun bayram ritüellerine bırakıyor giderek.
Hepinizin Kurban Bayramı mübarek olsun…