PARA BATIRAN KDV’Yİ GERİ ALABİLECEK

Kredili satışların yaygın olduğu günümüz koşullarında alacağın tahsil edilememesi yaygın bir durum. Firmalar bazen alacaklarının bir kısmını bazen ise tamamını tahsil edemiyorlar.

Tahsilat yapılamadı diye canı yanan mükellefler, tahsil edilmeyen alacak için üstüne birde vergi ödüyor.  Haliyle bu durum can sıkıyor.

OLAY NEDİR?

Firma mal yada hizmet satışları için fatura düzenliyor. Düzenmiş olduğu belgeyi gelir olarak defterlerine kayıt ediyor. Satıştan dolayı maliye  KDV ödüyor, gelir yada kurumlar vergisi  ödüyor. Ancak; gerek KDV gerekse Gelir/Kurumlar Vergisi Kanunu alacağın tahsil edilip edilmediğine bakmıyor.

NEDEN Mİ?

Ticari kazançlar vergi kanunlarına göre tahakkuk esasına göre vergilendiriliyor da ondan. Yani mal satışı yapılıyorsa malın teslimi, hizmet işi yapılıyorsa hizmetin ifasının gerçekleşmesi  halinde vergiyi doğuran olay gerçekleşiyor. 

GİDER YAZMA HAKKI VAR

Vergide gerçek kazancın vergilendirilmesi ilkesi gereği tahsil edilemeyen ticari alacağın gider yazılması suretiyle gerçek kazanç üzerinden vergileme sağlanabiliyor.

Tahsil edilemeyen ticari  alacak için karşılık gideri yazma hakkı var.

Şartları;

Alacağının, şüpheli alacak sayılıp, karşılık ayırmak suretiyle gider yazılabilmesi için, Vergi Usul Kanunu’nun 323. maddesinde yazılı olan,  koşullar aranılıyor.

1- Alacak dava ya da icra aşamasında olacak.

2- Dava ve icra takibine değmeyecek derecede küçük olan alacaklar için de, yapılan protesto veya yazı ile bir defadan fazla istenilmesine rağmen, borçlu tarafından ödeme yapılmamış olacak.

3- Uygulamadan, sadece bilanço esasına göre defter tutan mükellefler yararlanabilecek. İşletme defteri tutan esnaf, sanatkár ve tüccarlar faydalanamıyorlar.

4-Alacak TİCARİ alacak olacak.  

Teminatlı alacaklar, şüpheli alacak sayılmayacağı için, karşılık ayırmak mümkün değil. Kısmen teminatlı alacaklarda ise, teminatı aşan kısım için şüpheli alacak karşılığı ayrılabilir.

2004 YILINDAN ÖNCE KDV GİDER YAZILAMIYORDU

05 Mayıs 2004 tarih ve 24543 sayılı resmi gazetede yayınlanan 334 nolu Vergi usul kanunu tebliği ile tahsil edilemeyen KDV’nin gider yazılması açıklığa kavuştu.  Bu tarihten itibaren tahsil edilemeyen alacak içindeki KDV gider yazılabiliyor. Uygulama halen devam ediyor ancak 01.01.2019 tarihinden itibaren değişiklik var.

DEĞİŞEN NEDİR ?

7104 sayılı kanun ile KDV kanunun 29. Maddesine eklenen (4) nolu bend ile 30.  maddesine eklenen (d) bendi gereği para batıran mükelleflerin  yüreğine bir nebzede olsa  su serpecek düzenleme yapıldı.

Kanuna göre;

Değersiz hale gelen alacaklara (V.U.K 322) ilişkin hesaplanan ve beyan edilen katma değer vergisi, alacağın zarar yazıldığı vergilendirme döneminde İNDİRİM konusu yapılabilecek. 

Karşılık Gideri Ayıranlarda durum biraz farklı (V.U.K 323) ;

Karşılık ayrılmak suretiyle gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınan katma değer vergisinin bu fıkra kapsamında indirim konusu yapılabilmesi için gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gelir olarak dikkate alınması şarttır.

ALINAMAYAN ALACAK AYNI  FARK NE?

Değersiz alacak bir nev’i artık tahsiline imkan kalmamış alacak anlamına eliyor. Borçlunun aciz vesikası alması, ölümü, gaipliği gibi…

Şüpheli alacakta ise hala tahsil kabiliyetinin hala varlığın söz konusu olması olayı değiştiriyor.  

BİR ÖRNEK

50.000.-TL. +KDV tahsil edilemeyen değersiz alacak için değişiklik ÖNCESİ ve SONRASI farklılık tabloda.

Tabloda da görüleceği üzere kanun değişikliği sonrası mükellefler batan para için gider yazıp, KDV’yi indirim yaparsa kayıp azalacak…

Kimsenin parası batmasın lakin olumsuz bir durum olursa yasal hakkı kullanın…