Liselere geçiş Sınavı (LGS) 2 Haziran günü yapıldı. Ortaokul çocuklarımızın geleceği için son derece önemli olan bu sınav tek oturumda yapıldı. Sözel ve sayısal bölümler arasında kısa bir ara verilse de tek oturumda tamamlandı diyeceğiz.
Peki istenilen, beklenilen ya da bu sınavın misyonu yerine geldi mi?
Milli Eğitim Bakanlığı’nın bu sınavın önemi, hazırlığı, sınavın yapılışı ve nihayetinde yerleştirme aşamaları için eksikleri olduğunu söylemeliyim. Bunları evladı bu yıl LGS Sınavına giren bir baba olarak yazıyorum.
Bu sınav maratonu oldukça uzun süreç sonucunda tamamlanıyor. Geçtiğimiz yıl Temmuz ayından bu yana yani tam 11 aydır hazırlanan çocuklar vardı. Bu çocuklar 14 yaşında ve çocuklukları ile ilgili her şeylerini tam 11 ay kısıtlayarak hazırlandılar. Bu yükün ne demek olduğunu bu süreci yaşayanlar bilir.
Yetkililer için bazı değerlendirmelerim ve sorularım var. Cümleleri uzatmak yerine kısa kısa soralım, belki MEB yetkilileri kendi çıkarımlarını yaparlar.
1- Bu yıl yapılan LGS sınavı, sürecin zorlu olduğunu ve başarılı öğrenciyi ayırt etmek için yapıldığını gösteriyor. Bu durumda devlet okullarımızı mercek altına almamız gerekiyor.
2- Devlet okullarımızda canla başla öğrencilerine destek olan öğretmenlerimizin yanında, ilgisiz ve alakasız öğretmenler de var. Buna karşı MEB ne yapabilir? Bunun için teşvik ya da müeyyide konusunda değerlendirme yapılmalı.
3- Ek kaynaklardan destek almaya çalışan öğretmelerimize idari soruşturmalar açıldığını duyuyoruz. Özel okullar ise daha rahat. Bazı okul idarecileri ya da öğretmenlerimiz riski göze aldılar. Kendilerini alkışlıyorum. Çalışmadan başarı olmaz.
4-Bu süreçte MEB de öğrencilere yardımcı olmak istedi. Hiçbir şey yapmadılar diyemeyiz. Diyemeyiz de Türkiye’nin her yerinde aynı ilgi ve alaka var mıydı? Şehrin merkezinde arada birkaç sokak olan okullarda süreç farklı işliyor. MEB kayıt zamanı gelince herkes adrese dayalı kayıt yaptırılacak diyor. Peki bu farklılıklar karşısında aileler haklı değil mi?
5- Sayın MEB yetkilileri merkezden müfredatlara eklediğiniz derslerin görevlendirmelerini kontrol ediyor musunuz? Koyduğunuz dersler amacına uygun mu işliyor?
6- Çalışan öğrencilerin ilgi ve alakasını bozan ve eğitim görmeme niyetlerini ortaya koyan öğrencileri LGS sınavına sokmak ya da onlara lise okutmaya çalışmak ne kadar doğru? Sanayilerde, bazı meslek dallarında çırak bulunamazken, tarım sektörünün yaş ortalaması artarken, herkesi lise mezunu yapmak zorunda mıyız? Ve tabii ki üniversite mezunu yapmalı mıyız?
7- Büyük bir şehrin bir ucundan diğer ucuna 14 yaşındaki çocukları sınav için göndermek ne kadar mantıklı? Trafik, hastalık vb. sebepleri “masa başından” öngörmek zor olmasa gerek.
8- Sınav için adrese dayalı yerleştirme yapılabilirdi. Uzak okullara yerleştirme yapılınca amaç hasıl oldu mu? Sanırım kopya önlemi içindi. Peki soralım: Sınav salonuna kadar telefon ile gidenler oldu mu? Kopya çekenler var mıydı? Bunlar var ise neden yaşandı?
9- Yıl içinde okullarda yapılan yazılı sınavlarında kopya çekiliyor mu? Sebebi nedir? Özel okulların ortalamasının altında kalmamak için mi? Peki özel okullardaki öğrencilerin ortalamaları neden yüksek? Özel okullar serbest olacaksa devlet okullarına hiç dokunmayın.
10- Okul yazılıları için sınav senaryoları yayınlandı. Bunlar amacına ulaştı mı? Ulaştı derseniz çocuklarım öğrenci derim…
11- LGS sınavı için ek kaynağa gerek yok diyen sayın yetkililer, bu yıl LGS sınavında sorduğunuz sorular sadece okullardaki eğitimle yapılabilir miydi? Yapılamaz ise bu sorular neden hazırlandı? Ek kaynaklarla çalışanlara neden sorun çıkartıyorsunuz? Ek kaynak edinemeyenlerin eşitliği nerede?
12- Kendimize rahatça şu soruyu sorabilir miyiz? İmkanı olanlar iyi liselere gitsinler, imkanı olmayanlar gitmesinler. Peki bunun sonucu başarısız lise mezunları demek değil mi? Bu gençlere ön gördüğümüz işler neler? Burada büyük bir sorun var. 4+4+4 sistemi acilen mercek altına alınmalı.
13- LGS Sınavı sonucunda yapılan yerleştirmeler bu yıl açıklanan eğitim sisteminin amacına ne kadar uygun? Ergenliğini tamamlamamış çocukları iyi lise diye başka şehirlere göndermenin, ailelerinden uzaklaştırmanın sonuçlarını düşünüyor muyuz?
14- Bir milyonun üzerindeki öğrenciyi iyi liselerde okutmak eleme yapmak zorundayız ve iyi liselere başarılı öğrencileri göndermeliyiz diyebilirsiniz. Peki neden ailelerden uzak yerlerde olsun? Başka şehirlere göndermek yerine, en azından aynı ilçe, aynı şehir merkezlerinde nitelikli okullara tercih sağlayabiliriz. Bu okulların sayılarını arttırabiliriz.
15- LGS Sınavının hemen öncesinde yazılı sınavları yapılsın diye karar almanın mantığı nedir? Konsantrasyon bozulsun diye mi? Formalite yazılı yapılsın diye mi?
Son not: Soruları arttırabiliriz. Çözüm önerilerini de sıralayabiliriz. Önemli olan sorunların tespitinin yapılabilmesi ve bunların MEB Bakanı’nın ve ekibinin önüne konulabilmesi. Sayın Bakanım, kim size eğitim sistemi (kötü bir sistem olsa bile) sorunsuz işliyor derse inanmayın. Var denilen sorunlara da pek aldırmayın. Güvendiğiniz bir ekiple yerinde tespit yaptırın. Malumunuz şak şakçı çok.
